خوان الاخوان
نوشتۀ حکیم ناصرخسرو قبادیانی؛ تصحیح دکتر سیدعلی اصغر میرباقری فرد و دکتر احسان رئیسی
چاپ اول: 1397، 694 صفحه، قیمت: 700،000 ریال
آثار متعدد و متنوعی به فارسی از #حکیم #ناصرخسرو قبادیانی بلخی در دست است. دیوان شعر، سفرنامه، زادالمسافرین، جامعالحکمتین، گشایش و رهایش، وجه دین و خوان الاخوان مجموعۀ آثار علمی ناصرخسرو را تشکیل میدهند که هر یک از منظر علمی، ادبی و زبانی در کانون توجه قرار دارند.
برای تدوین این کتابها مؤلف میبایست چندان در موضوع کتاب و همچنین زبان فارسی اشراف داشته باشد تا بتواند آن را برای تبیین این موضوعات علمی به کار گیرد و با وضع اصطلاحات و دقایق، مفاهیم علمی خود را شرح دهد، چنانکه مخاطب خود را اقناع کند. ناصرخسرو در این آثار کوشیده است، ضمن آنکه استادانه و مستدل مباحث علمی خود را بیان کند، ساختار زبان فارسی را بهطور کامل حفظ کند و دایرۀ واژگانی و اصطلاحاتی پرشمار و متنوعی را پدید آورد.
آثار علمی ناصرخسرو از نظر زبانی اهمیت خاصی دارد، زیرا وی به اقتضای موضوع این تألیفات، مفردات و ترکیبات لغوی و اصطلاحات علمی فراوان و متنوعی بهکار برده است. آثار وی مجموعۀ باارزشی از مفردات و اصطلاحات فارسی است که هم در آن روزگار موجب قوام این زبان شد و هم امروز مجال مناسبی در اختیار نویسندگان فارسی زبان قرار داده است، تا با استفاده از آنها بکوشند به اقتضای شرایط این روزگار حریم مناسبی برای پاسداشت زبان فارسی پدید آورند.
تألیفات ناصرخسرو از نظر علمی نیز درخور توجه است. چنانکه اشاره شد موضوع آثار علمی وی مباحث حکمی و مسائل اعتقادی است.
یکی از آثار مهم ناصرخسرو خوان الاخوان است. این کتاب در شمار تألیفات علمی اوست و از جهات مختلف بااهمیّت است. خوان الاخوان که دربارۀ ویژگیهای آن در مقدّمه کتاب صحبت شده است، در شناخت زبان و تبیین آرا و عقاید ناصرخسرو جایگاه و نقش مهمّی دارد. بدین جهت به مناسبت برگزاری همایش هزارۀ حکیم ناصرخسرو قبادیانی (تاریخ برگزاری 20 و 21 اردیبهشت 1394) بر آن شدیم تصحیح این متن را، که در شمار طرحهای پژوهشی قطب علمی تحقیق در متون حکمی و عرفانی دانشگاه اصفهان قرار داشت، بر اجرای دیگر طرحهای پژوهشی مقدم شماریم و زمینۀ نشر آن را به حول و قوۀ الهی فراهم آوریم.