کتاب بینامتنیت: حافظۀ ادبیات نوشتۀ تیفن سامویو، ترجمۀ دکتر علی عباسی، استاد دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی و دکتر میترا مرادی، دانشآموختۀ دانشگاه شهید بهشتی منتشر شد. این کتاب برای نخستین بار در سال 1404، در 184 صفحۀ رقعی و در انتشارات دانشگاه شهید بهشتی منتشر شده است و با قیمت 1.700.000 ریال عرضه میشود.
نظریۀ بینامتنیت یکی از مهمترین نظریههای ادبی قرن بیستم، حوزهای حساس در نقد معاصر تلقی میشود. براساس این نظریه، هر متن واگویهای از متون پیش از خود است و آفرینش و درک متن نوین، فرایندی مستقل نیست، بلکه حاصل شبکۀ پیچیدۀ متون معاصر و پیشین است.
بینامتنیت که زایش متنی است از دل متنی دیگر، در ابتدای شکلگیری نظریهای صِرف بود، اما بهتدریج بهسوی کاربردگرایی حرکت کرد و اکنون فقط محدود به حوزۀ ادبیات نیست، بلکه رویکردی است کاربردی بهمنظور خوانش انواع آثار هنری.
در اثر حاضر، نویسنده بینامتنیت را به حافظۀ ادبیات مانند میکند و بر این باور است که ادبیات همواره خود را به یاد میآورد.
بخش نخست این کتاب به مرور تاریخچۀ بینامتنیت اختصاص یافته و در این راستا، نویسنده استنباطهای مختلف از مفهوم بینامتنیت را به دو دستۀ کلی استنباطهای گسترده و استنباطهای محدود تقسیم کرده است. در بخش دوم، نویسنده به مطالعۀ شیوههای بینامتنی میپردازد و به دو عملیات ادغام و چسبانه اشاره میکند و در بخش سوم به مفاهیمی همچون رابطۀ ادبیات با امر واقع و ارجاع ادبیات به خودش میپردازد و انواع رفتارهای خوشایند و ناخوشایند بینامتنی را معرفی میکند.
در ترجمۀ اثر حاضر تلاش شده که با ارائۀ معادلهای دقیق و درخور، مفاهیم گاه پیچیدۀ این حوزه بهطرزی کارآمد بیان شود و در مواردی که تشریح و توضیح بیشتر لازم بود، با ارائۀ توضیحات در پانویس، احتمال وجود ابهامات و نقاط تاریک به حداقل برسد.
دانشجویان و علاقهمندان میتوانند برای خرید این کتاب به دفتر فروش مرکز نشر آثار علمی دانشگاه شهید بهشتی واقع در ساختمان فنّاوری اطلاعات (IT)، طبقۀ همکف مراجعه کنند یا ازطریق وبگاه این مرکز برخط سفارش دهند. همچنین خرید فایل الکترونیک کتاب نیز از وبگاه «فیدیبو» و «طاقچه» امکانپذیر است.
