مرکز نشر آثار علمی

مصالح در ساختمان و معماری (ویراست دوم)

نوشتۀ: دکتر محسن سرتیپی‌پور
چاپ اول: 1397، 266 صفحه، قیمت: 550،000 ریال

معماری هنگامی موجودیت می‌یابد که با ساختن همراه شود و ساختن فقط با به‌کارگیری مصالح امکان‌پذیر است. مصالح از جمله عناصری‌اند که در نتیجۀ توسعه و پیشرفت علم و فناوری متحول و دگرگون می‌شوند و ویژگی‌های تازه در آن‌ها کشف یا خواص جدیدی بر کارکردهای قبلی آن‌ها افزوده می‌شود. آگاهی از قابلیت‌های مصالح و خواص مکانیکی، فیزیکی، شیمیایی، زیست‌محیطی و کاربردی آن‌ها به پایداری، استحکام، ایمنی و زیبایی بنا منجر می‌شود. از‌این‌رو، بدون شناخت جامع و ارزیابی درست مصالح و آگاهی نسبت به نحوۀ به‌کارگیری آن‌ها، معماری در مسیر کمال خود قرار نمی‌گیرد. در نگاهی دیگر، مصرف تقریباً نیمی از منابع تجدید‌ناپذیر، انرژی، آب شرب و اراضی کشاورزی و نیز ایجاد حدود 37 درصد آلودگی‌های زیست محیطی  جهان در عرصۀ ساختمان و معماری، لزوم تغییر نگرش به زمین، نحوۀ طراحی، ساخت‌و‌ساز و استفاده از مصالح را ایجاب می‌کند.
​​​​​​​ با آنکه محتوای این کتاب بیشتر مبتنی بر ویژگی‌های فنی به‌کارگیری مصالح است، اما توجه به ویژگی‌های حسی آن‌ها نیز اهمیت بسیار دارد، زیرا امکانات، ویژگی‌ها و ظرفیت‌های هر ماده احساس خاصی را القا می‌کند. از این منظر، جمادات و به‌خصوص مصالح نباید بی‌جان پنداشته شوند.
​​​​​​​ دیدگاه جامع‌نگر در تألیف و تدوین کتاب پیش‌رو، نویسنده را بر آن داشته است تا در ویراست دوم، مبحث فناوری معماری و نقش آن را در تحولات فناوری معماری مورد توجه قرار دهد. به همین سبب فصلی با عنوان "تحول در فناوری ساختمان: گذشته، حال، آینده" و همچنین تغییرات و توضیحات و در مواردی جدول‌ها و پانویس‌هایی به محتوای پیشین کتاب افزوده شد. با توضیحات ذکر شده، کتاب پیش‌رو شامل چهار فصل است: فصل اول به سیر تحول در فناوری ساختمان و ارتباط آن با مصالح، از شکل‌گیری نخستین سیستم‌های ساختمانی تا دوران معاصر و دورنمای آینده می‌پردازد. فصل دوم به معرفی ویژگی‌های فیزیکی، مکانیکی، شیمیایی، زیست محیطی مواد، تأثیر پهنه‌بندی اقلیمی کشور در انتخاب مصالح و همچنین شناخت زمین به‌عنوان منبع تأمین کنندۀ مصالح ساختمانی و بستر بناها اختصاص دارد. در فصل سوم، مهم‌ترین مصالح مصرفی در معماری بومی و سنتی ایران و نحوۀ تولید و کاربرد آن‌ها آمده است. در فصل چهارم، مصالح جدید معرفی می‌شوند که با گسترش صنعت به تحولی عظیم در #سیستم‌های_ساختمانی و تکنولوژی #معماری منجر شده‌اند.